Çağımızın sağlık sorunlarından biri olan obezite, çok küçük yaşlardan beri ortaya çıkarak sağlığı tehdit etmeye devam ediyor. Hem ülkemizde hem dünyada yaygın olarak görülen bu hastalıktan korunmaya çalışmak ve buna yakalandıysak kurtulmak da elbette mümkün. Bu konuda yapılan birçok araştırma ve yöntem olsa da önemli olan önce kişinin kendine inanması. Aksi takdirde nasıl müdahalelerle obezite engellenirse engellensin daha sonra yeniden tekrarlayabilir.
Bedendeki yağ oranının ciddi oranda artmasıyla ortaya çıkan obezite, genetik sebeplerle ortaya çıkabildiği gibi daha sonra edinilen beslenme alışkanlıklarıyla da görülebilir. Obezite ilerlediği zaman ciddi anlamda hareket güçlüğü, nefes almada zorlanma hatta konuşmada bile zorlanmalara sebep olabilir. Obeziteden kurtulmak genel olarak tedavi edilebilir ve ciddi ölçüde de giderilebilir bir hastalık olduğu için mümkün. Ancak daha sonrasında tekrarlama olasılığı olduğu için her daim dengeli beslenmeye ve eski alışkanlıklara dönmemeye de dikkat etmek gerekir.
Obezite Neden Olur?
Obezite; bedende yer alan yağ kütlelerinin, yağsız kütleye göre aşırı derecede artmasıyla ortaya çıkar. Nedenleri net olarak belirlenemese de uzun süredir ve aşırı şekilde yanlış beslenme şekli, fiziksel aktivitenin olmaması obeziteye zemin hazırlayan sebepler arasında yer alır. Özellikle çocukluk döneminden beri rastlanan obezite, dünyada görülen yaygın sağlık sorunlarından biri. Obeziteye sebep olan en temel sorunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Yetersiz fiziksel aktivite
- Genetik sebepler
- Yağlı, paketli ve şekerli gıda tüketiminin fazla olması
- Psikolojik rahatsızlıklar
- Sigara – alkol kullanımının fazla olması
- Hormon sorunları
- Sosyal imkânlar
- Yaşam şekli
- Eğitim düzeyi
Tüm bu faktörler, obezitenin görülme ihtimalini arttıran ve eğer obezite sınırındaysanız da daha fazla tetikleyen durumlar arasında yer alır. Obezite görülen kişilerde yapılan çalışmalara göre özellikle yaşamın ilk yıllarında yapılan beslenmenin büyük etkisi olduğu görülür.
Obezite Olmamak için Yapılması Gerekenler
Birçok sağlık probleminde olduğu gibi obezitede de korunmak ya da yakalanma ihtimalini düşürmek mümkün. Obeziteden korunmanın yolları konusunda yeterli bilgi edindikten sonra bunları uygulamak hatta mümkünse bunu yaşam şekli hâline getirmek obeziteyi büyük ölçüde önler. Obezitenin en büyük düşmanı ise fiziksel aktivite. Bu yüzden yeterli olarak ve düzenli şekilde fiziksel aktivite obeziteye yakalanma ihtimalini azaltır.
Obezitenin hızla ilerlemesinin en önemli sebeplerinden biri de yanlış beslenme. Yağlı ve hazır gıdaların fazla tüketilmesi, sürekli paketli yiyeceklerin tüketilmesi ve asitli içeceklerin fazla tüketilmesi obezitenin kısa sürede ve hızla artmasına sebep olabilir. Aynı zamanda alkolün ve sigaranın da aşırı olarak tüketilmesi obezitenin sebepleri arasında yer alır.
Obezite, hem ülkemizin hem dünyanın en yaygın görülen sorunlarından biri. Obezite olmamak için uygulanabilecek bazı yöntemler ve edinilmesi gereken bazı alışkanlıklar olsa da bazı durumlarda obezite genetik olarak ve doğuştan olarak olabilir. Yalnızca anne sütüyle beslenen bebeklerde bile obezite görülebilir. Bu da doğuştan ve genetik olarak gelen bu sorunun ne yazık ki sonradan ortaya çıkan obezite sorunlarına göre daha zor olduğu bilinir. Bu yüzden özellikle bu çağlardan itibaren çocukların doğru şekilde beslenmesi ve hazır gıdalardan mümkün olduğunca uzak durması gerekir. Süt, yoğurt, et ve balık gibi gıdalara da alışarak henüz çocukluktan beri tüketmesi önemli.
Obezite Nasıl Tedavi Edilir?
Çocukluk döneminden beri yanlış beslenme sebebiyle ortaya çıkabilecek olan obeziteden kurtulmak mümkün. Obeziteden kurtulma yolları arasında birçok seçenek yer alır. Bunlar arasında sizin kendi imkânlarınızla uygulayabileceğiniz yöntemler yer alabilirken, tıbbi müdahale gerektiren yöntemler de yer alabilir. En yaygın olarak kullanılan ve belki de ilk yöntem olan diyet ya da tıbbi beslenme büyük bir öneme sahip. Diyet uygulamalarında önemli olan bireyin sağlıklı ve düzenli beslenmesi ve bunu alışkanlık hâline getirmesi.
Obeziteden kurtulma yolları arasında yer alan bir diğer yöntem ise fiziksel egzersizler. Fiziksel egzersizler ile vücudun hareket kazanması ve çalışan metabolizma ile yağ yakımı sağlanması önemli. Düzenli olarak uygulanması hâlinde ciddi şekilde obeziteyi etki ettiği gözlemlenir.
Obezitede herkesin ilk tercihleri arasında yer alan seçenek ise cerrahi müdahaleler. Böylelikle daha kısa sürede ve daha etkili bir sonuç elde edilir. Mide bypass uygulaması, gastroplasti, gastrik balon gibi yöntemler midede küçülme sağlarken bir yandan da yeme ihtiyacını azaltarak daha kısa sürede doymayı sağlar. Ancak bunlar estetik ağırlıklı işlemler olduğu için daha sonra tekrarlama olasılıkları yüksek olur.
Obezite tedavisinde yaygın olarak kullanılan yöntemlerden bir diğeri ise ilaçla yapılan tedaviler. Bu ilaçların da uzmanlar tarafından verilmesi ve kişinin sağlık öyküsünün buna uygun olması önemli. Aksi takdirde başka yan etkiler de ortaya çıkabilir.
Yaşlılıkta Obezite
Obezite, yaşlılıkta da hayatı tehdit eden sağlık sorunları arasında yer alır. Yaşlılıkta obeziteden korunma yolları arasında öncelikle ağır yemekler yemeyi ve yağlı beslenmeyi azaltmak gerekir. Her ne kadar yaşın getirdiği bir hareketlerde kısıtlanma ve yavaşlık olsa da bunu mümkün olduğunca az hâle getirmek ve az da olsa en azından yürüyüş yapmak gerekir. Beslenme açısından da mümkün olduğu kadar her yönden beslenilmeli. Sebze, protein ve benzeri tüm yiyeceklerin düzenli olarak tüketilmesi yaşlılıkta obeziteden korunma açısından önemli.
